Złotych rączek coraz mniej. Gdzie ich w Pszczynie szukać?

Przed nastaniem ery supermarketów oraz zakupów internetowych, chętniej i częściej naprawialiśmy, przerabialiśmy i tworzyliśmy coś od nowa. Po części dlatego, że nie było innego wyjścia, po części zaś z większego szacunku do rzeczy czy pieniędzy. Każdy wiedział, którędy do zegarmistrza, gdzie oddać do naprawy zabawkę z zepsutym mechanizmem, kto połata naszą ulubioną torebkę. Czy dziś jest podobnie?

Na mapie miasta jest już niestety coraz mniej punktów, w których spotkamy dobrych fachowców i złote rączki od wszystkiego. Mamy parę zakładów szewskich, znajdziemy kilka pasmanterii i krawcowych, funkcjonują tapicerzy, mamy pracownię modniarsko-czapniczą. Część tych osób nie ma jednak na horyzoncie następców czy uczniów lub liczy się z koniecznością zamknięcia swoich pracowni w niedługim czasie. Tym bardziej warto pamiętać o ludziach, którzy służą nam swoimi rzemieślniczymi pomysłami i pomocą. Gdzie ich znaleźć? Gdzie dziś w Pszczynie naprawić młynek do kawy, stare radio, wszyć z powrotem urwany pasek z torebki, u kogo wymienić zamek w bucie, a u kogo w drzwiach? Kto naprawi nam drogi, nowoczesny telewizor, który miał działać długie lata?

Jedną z takich osób jest Łukasz Nycz, ślusarz, który prowadzi swój Multiserwis na osiedlu Piastów. Pan Łukasz zajmuje się w nim nie tylko dorabianiem kluczy i naprawą zamków, choć tym przede wszystkim. Poza swoim wyuczonym fachem, dysponuje także innymi umiejętnościami, które wykorzystuje do wszelkiego rodzaju usług i napraw. W głębi jego serwisu stoi pokaźnych rozmiarów, pochodzący z 1974 roku kombajn szewski, na bieżąco używany do reperowania obuwia. Pan Łukasz podkreśla, że nie wszystkich zleceń szewskich się podejmuje, ale z wieloma z łatwością sobie poradzi. Od ręki wymieni też baterię w zegarku, pasek lub teleskop, naprawi stary budzik lub zegar ścienny, zszyje torebkę, wymieni kółka w walizce, nabije gaz lub benzynę do zapalniczki, rozpracuje mechanizm zepsutej dziecięcej zabawki, naprawi pilot. Jego specjalność to poza tym awaryjne otwieranie drzwi i samochodów!

Pan Łukasz naprawia też kluczyki samochodowe i dorabia klucze do sejfów, a jego zadania wielokrotnie wymagają dojazdu do klientów. Można poza tym kupić u niego rozmaitości, takie jak karabińczyki, baterie wszelkiego typu, latarki, breloczki, ładowarki, karty pamięci, kleje, przedłużacze. Podkreśla jednak, że sprzedaż to tylko element jego działalności. - W dzisiejszych czasach handel może być jedynie dodatkiem, natomiast usługi to coś, czego nie kupimy w internecie i na tym bazuję - mówi ślusarz.

Swoje manualne zdolności i fach na wiele sposobów wykorzystuje też pan Stanisław Niesyto, szewc, który jeszcze do niedawna pracował na tyłach Domu Usług, a dziś można znaleźć go przy tzw. starej targowicy, naprzeciwko młyna. Pan Stanisław przyjmuje do naprawy głównie obuwie, tym bowiem para się od kilkudziesięciu lat, ciesząc się jednocześnie uznaniem wielu stałych klientów. Jednak dzięki narzędziom, które posiada, nie ogranicza się tylko do tego. Może też naprawić końską uzdę, zaszyć piłkę, wymienić zamek w torebce lub w kurtce ze skóry, wymienić karabińczyk w psiej smyczy, zreperować pasek i naprawić wszelakie usterki w galanterii skórzanej.

Pan Staszek zajmuje się ponadto wszystkim tym, co niegdyś robił cholewkarz, na przykład poszerza, zwęża i skraca cholewki. Można u niego wykonać korektę wysokości obuwia na podstawie zaleceń ortopedycznych, innymi słowy podwyższyć but dla osoby z jedną nogą krótszą. Pani Beata, żona pana Stanisława, trudni się natomiast renowacją, a więc zafarbuje i odnowi nasze ulubione buty czy torebkę.

- Pracy mamy dużo. Nie wiem, co będzie z tym zawodem w przyszłości, ale ostatnio przychodzi do mnie coraz więcej nowych klientów, którzy otwarcie przyznają, że pierwszy raz w życiu oddają buty do naprawy u szewca - komentuje pan Staszek Niesyto.

Inną osobą o wszechstronnych zdolnościach jest pani Alicja Pernes z pasmanterii Robótkowo, u której przed kilkoma miesiącami gościliśmy z cyklem "Kultowa Pszczyna". Dla niewtajemniczonych - pani Alicja nie tylko sprzedaje nici i rozmaitości krawieckie, ale też z powodzeniem naprawia obuwie, dokonuje poprawek krawieckich i nie powstydzi się prac kaletniczych. Swoją drogą, w Pszczynie od dawna nie ma kaletnika, jednak usług z obszaru tego zanikającego rzemiosła podejmują się właśnie szewcy.

Materiał wideo z Robótkowa: Kultowa Pszczyna: pasmanteria Robótkowo (kiedyś Dratewka)

Poza wymienionymi punktami, wielu pszczynian zna też zapewne serwis działający od 30 lat przy ul. Korfantego 11, w bloku niedaleko Bajadery. Tele-Sat-Video, bo o nim mowa, to miejsce, do którego możemy przywieźć niedziałający telewizor, starsze i nowsze odbiorniki radiowe, zostawić do naprawy odkurzacz, płytę indukcyjną, komputer, telefon, sprzęt audio, ekspres do kawy, suszarkę do włosów, myszkę komputerową, magnetowid, drukarkę i wiele innych urządzeń RTV oraz małego AGD.

Pan Jacek Szczyrba, współwłaściciel firmy, cały czas stara się rozszerzać swoje usługi, które w dzisiejszych czasach są na wagę złota. Zaczynał od napraw telewizorów, kiedyś dojeżdżał do klientów i dziennie naprawiał po kilkanaście urządzeń. Obecnie również nie narzeka na brak zleceń i naprawia sprzęty tym, którym nie pomógł inny serwis lub komu wygasła już gwarancja. Kto go odwiedza? Są to głównie osoby w średnim wieku, ale zaglądają też młodzi i nastolatkowie, którzy interesują się elektroniką, seniorzy niepotrafiący rozstać się z ulubionymi przedmiotami codziennego użytku, klienci z Bielska-Białej czy Katowic. U pana Jacka można naprawić nie tylko nowoczesny sprzęt, lecz i ten starszy, o wartości sentymentalnej.