Mobbing w pracy. Czym jest i jak go udowodnić?

1. Czym jest mobbing?

2. Kim jest ofiara mobbingu?

3. W jaki sposób udowodnić mobbing w pracy?

4. Roszczenia ofiary mobbingu - o co można wnioskować?

Jeśli w zakładzie pracy dochodzi do mobbingu, całkowitą odpowiedzialność za to ponosi pracodawca. Ofiara ma prawo do dochodzenia odszkodowania z tytułu poniesionych strat i leczenia związanego z rozstrojem zdrowia na skutek mobbingu. Jak udowodnić mobbing?

Czym jest mobbing?

Mobbing to działania, które są skierowane przeciwko pracownikowi. Mogą mieć formę za bierną lub aktywną, lecz w każdym przypadku muszą się powtarzać i powodować u pracownika zaniżona ocenę przydatności zawodowej. Mobbing polega zatem nie tylko na zastraszaniu pracownika słownie lub mailowo, ale i na ignorowaniu pytań pracownika, jego pomysłów, próśb o dostarczenie materiałów niezbędnych do wykonywania obowiązków itp. Definicja mobbingu nie wskazuje, jakie dokładnie działania podejmuje pracodawca lub współpracownik ofiary mobbingu, mając na celu poniżenie i pognębienie jej w pracy. Prawo pracy mówi jedynie, że mobbing musi nosić znamiona uporczywego i długotrwałego nękania oraz zastraszania. Efektem takich działań może być rozstrój zdrowia, utrata stanowiska w pracy, a nawet zwolnienie.

Kim jest ofiara mobbingu?

Nie ma jednego schematu, mówiącego, kim jest ofiara mobbingu, podobnie jak nie ma dokładnie określonego katalogu działań, które uznaje się za mobbing. Ofiarą mobbingu może paść każdy pracownik bez względu na staż pracy i zajmowane stanowisko. Zwykle zjawisko nękania w pracy kojarzy się z osobami zajmującymi niższe stanowiska. Ośmieszenie pracownika przez przełożonego, zlecanie mu nierealnych do wykonania zadań lub nękanie w inny sposób wydaje się najbardziej prawdopodobne, jednak równie dobrze ofiarą może być kierownik nękany przez dyrektora, a niekiedy przez własnego podwładnego.

Mobbing oznacza działania, które powodują zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, dlatego zachowania polegające na długotrwałym nękaniu mailami, telefonami, a także podważające autorytet kierownika wśród innych członków zespołu uznaje się za jego przejawy. Nie ma tu znaczenia, czy dopuszcza się ich manager wyższego szczebla, czy też pracownik działu i z jakiego powodu dochodzi do tych zachowań. Mobbing wobec przełożonego może pojawić się np. gdy do zespołu współpracowników dołączy nowy członek, który usilnie chce przejąć kierownicze stanowisko pomimo braku doświadczenia. W tym celu stosuje wszelkie środki do zdyskredytowania swojego przełożonego i wykazania jego niekompetencji.

W jaki sposób udowodnić mobbing w pracy?

To, w jaki sposób udowodnić mobbing w pracy, w dużej mierze zależy od tego, jakie zachowania dotyczące pracownika były stosowane. Jeśli radca prawny Wrocław wraz ze swoim klientem mają na dowód liczne maile o obraźliwej treści lub wiadomości w komunikatorach i SMS, mają silny dowód na to, że mobber podjął działania skierowane przeciwko pracownikowi polegające na uporczywym nękaniu. Z kolei dowodem na molestowanie seksualne w miejscu pracy mogą być obsceniczne zdjęcia wysyłane przez mobbera do ofiary oraz zeznania świadków.

Nieco trudniej jest, gdy udowodnienie mobbingu ma dotyczyć biernej agresji ze strony mobbera. Ignorowanie pomysłów, nieudzielanie odpowiedzi na pytania, czy też inne podobne działania muszą być potwierdzone przez świadków. Jeśli inni pracownicy padli ofiarą podobnych zachowań, znalezienie świadków prawdopodobnie będzie łatwiejsze. Co ważne, świadkowie nie powinni obawiać się, że zostaną ukarani przez pracodawcę za składanie zeznań obciążających firmę. Obowiązkiem pracodawcy jest przeciwdziałanie mobbingowi. Osoby będące świadkami poniżania pracownika dodatkowo mogą zgłosić mobbing w miejscu pracy pod nazwiskiem lub anonimowo do Państwowej Inspekcji Pracy.

Roszczenia ofiary mobbingu - o co można wnioskować?

Ofiara mobbingu przede wszystkim może żądać od pracodawcy odszkodowania za rozstrój zdrowia lub inne krzywdy, których doznała w pracy. Pracodawca zgodnie z prawem jest jedynym podmiotem, którego Kodeks Pracy wskazuje jako winnego za wystąpienie mobbingu. Nie ma przy tym znaczenia, czy mobbingu dopuszcza się sam pracodawca, czy też zatrudniona przez niego osoba. Jeśli mobberem jest inna osoba niż pracodawca, sąd może ukarać go na podstawie przepisów Kodeksu Karnego lub Kodeksu Cywilnego w zależności od charakteru mobbingu. Odpowiedzialność karna grozi mobberowi, gdy formułuje wobec ofiary groźby karalne, narusza jej nietykalność cielesną, dopuszcza się gwałtu lub stalkingu. Odpowiedzialność cywilna pojawia się w sytuacji, gdy ofiara zdecyduje się na złożenie pozwu o naruszenie dóbr osobistych.

Ofiara mobbingu może wnioskować również o rozwiązanie umowy o pracę z wypowiedzeniem lub bez. Może żądać pokrycia kosztów leczenia, w tym pomocy psychiatrycznej i psychologicznej, wydatków na zakup leków i strat z tytułu utraconych premii lub nagród, nieprzyznanych z powodu mobbingu.