Gminy spojrzały w jelito

Szpital Powiatowy w Pszczynie dzięki hojności Gmin: Goczałkowice – zdrój, Pszczyna, Miedźna, Suszec, Pawłowice i Kobiór wzbogacił się o drugi kolonofiberoskop, czyli giętki i długi instrument umożliwiający oglądanie wnętrza jelita grubego. Pozwoli to na podwojenie ilości badań endoskopowych jelita grubego, co na szczególne znaczenie w profilaktyce nowotworów tego narządu.

A choroba ta zbiera w naszym kraju obfite żniwo, zajmując po raku płuc drugie miejsce pod względem umieralności. Co roku notujemy 10 000 zachorowań, a 6000 osób umiera na nowotwór jelita grubego. Obserwuje się stałą tendencję wzrostową zachorowań. Pomimo postępu medycyny wyniki leczenia raka jelita grubego są w Polsce dwukrotnie gorsze niż w Krajach Europy zachodniej, głównie z powodu zbyt późnej wykrywalności tego schorzenia. Rak jelita grubego rozwija się podstępnie. Wzrasta bardzo powoli, przez kilka lat przebiega bezobjawowo i w miarę upływu czasu wchodzi w stadium zaawansowania, kiedy leczenie jest już trudne i występuje duże ryzyko przerzutów do innych części organizmu.

Choroba rozpoczyna się zazwyczaj od małego polipa, przypomina brodawkę, który po upływie 5-15 lat rozrasta się w raka. Wtedy też pojawiają się główne symptomy choroby, do których należy: krew w kale, biegunka na przemian z zaparciem, stolec węższy niż zazwyczaj, uczucie, że jelito nie opróżniło się w całości po defekacji, dyskomfort w jamie brzusznej, wzdęcia, burczenia, bulgotanie, uczucie pełności, spadek wagi ciała. Tylko wczesne wykrycie choroby, najlepiej wtedy gdy stanowi ją jeszcze polip rokuje pełne wyleczenie. Najefektywniejszą metodą badania jelita grubego jest kolonofiberoskopia, czyli oglądanie wnętrza jelita za pomocą kolonofiberoskopu wprowadzonego przez odbyt. Umożliwia ono jednoczesne usunięcie polipów, które są źródłem nowotworów. Jednorazowa kolonofiberoskopia wykonywana u pacjentów co 10 lat, zmniejszyła prawdopodobieństwo zgonu z powodu raka jelita grubego aż o 60%.

Ze względu na uwarunkowania genetyczne, kolonofiberoskopii powinny być poddawane wszystkie osoby w wieku 40-50 lat, które miały w rodzinie przynajmniej jednego krewnego pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci) z rakiem jelita grubego, a ponadto badaniom powinny się poddawać wszystkie osoby, które zauważyły u siebie niepokojące wyżej wymienione objawy.

Leczenie raka jelita grubego ma charakter przede wszystkim chirurgiczny. Prawie zawsze konieczne jest wycięcie znacznej części jelita grubego. Niekiedy zachodzi konieczność wytworzenia na brzuchu chorego przetoki kałowej, zwanej z łaciny stomią. Po odpowiedniej rekonstrukcji i szkoleniu pacjenta pozwala ona na zwyczajny tryb życia. Dodatkowo leczenie chirurgiczne jest często uzupełniane chemioterapią.

W Szpitalu Powiatowym w Pszczynie można obecnie wykonać kolonofibroskopię w ramach pobytu jednodniowego w oddziale chirurgii ogólnej lub oddziale wewnętrznym, po uzyskaniu skierowania od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Badanie najczęściej wykonywane jest w znieczuleniu ogólnym, po wcześniejszym przygotowaniu jelita grubego – jest niebolesne. W przypadku stwierdzenia obecności polipów dokonuje się jednoczasowego ich usunięcia.

Zakup drugiego kolonofiberoskopu, dokonany dzięki finansowemu wsparciu Gmin naszego Powiatu, pozwoli na znaczne zintensyfikowanie badań profilaktycznych jelita grubego u pacjentów z naszego powiatu.

Marek Czyż
Kierownik Pracowni Endoskopii Gastrologicznej