Rozrywka

  • 12 czerwca 2007
  • wyświetleń: 2541

Pszczyński skansen pełen historii

Zwykło się uważać, że ogrzewanie kominkowe to patent skandynawski. Tymczasem podobną instalację posiada stojąca w pszczyńskim skansenie chałupa z Grzawy, wybudowana przed 176 laty! Trudno przypuszczać, by miejscowi (albo z pobliskich Beskidów) cieśle terminowali za morzem i tam podpatrzyli instalację, by potem ją powielać u nas. Bardziej prawdopodobne wydaje się, że systemy te powstały niezależnie od siebie. A ojcem tego wynalazku był zdrowy rozum wiejskich rzemieślników i wrodzona u mieszkańców wsi oszczędność.

Pszczyński skansen pełen historii
Pszczyński skansen jest pełen niezwykłych historii.


- Kiedy odwiedziła nas grupa architektów, uczestników międzynarodowego sympozjum, stwierdzili, że budynek ten jest ewenementem w skali światowej. Że nie spotkali się w żadnej kulturze ludowej z takim rozwiązaniem, gdzie piec chlebowy, nalepa, czyli piec kuchenny, i wędzarnia oprócz swych podstawowych funkcji, miały jeszcze za zadanie ogrzewanie domu. Specjalne kanały zabudowane w ścianach odprowadzały z nich ciepło do izb, a oziębione powietrze do komina - opowiada Leszek Kraciuk, gospodarz pszczyńskiego skansenu.

Architekci zwrócili uwagę także na to, że sień w chałupie z Grzawy jest bardzo szeroka i w niej właśnie ulokowano piec chlebowy i wędzarnię, co się też ponoć nie zdarzało. Nie mogli poza tym rozszyfrować tajemnicy nierównych węgłów tego domu.

- Kiedy jeździłem potem po świecie, specjalnie przypatrywałem się węgłom takich drewnianych budowli - wszędzie były równo ucięte. Całe Podhale ma te zakończenia blisko ścian. Gdzie indziej wystają dłuższe fragmenty, ale równo ucięte. Ktoś stwierdził, że może nie ma w tym żadnego zamysłu tylko cieśli nie chciało się ciąć i zostawił te końce tak, jak mu wypadło. Ale przecież taki pseudofachowiec nie podpisałby się pod swoją robotą. A tu na jednej belce stropowej wypisano dokładnie: "Jurek, cieśla z Jankowic, fundacji Czmajducha, 16 czyrwca 1831 roku postawił tą chałupę".

Więcej czytaj w Dzienniku Zachodnim.

Komentarze

Zgodnie z Rozporządzeniem Ogólnym o Ochronie Danych Osobowych (RODO) na portalu pless.pl zaktualizowana została Polityka Prywatności. Zachęcamy do zapoznania się z dokumentem.