Rozrywka

  • 3 listopada 2007
  • wyświetleń: 1360

Zakończył się festiwal kultury żydowskiej

Cmentarz żydowski przy ulicy Katowickiej w Pszczynie jest jednym z najciekawszych na Górnym Śląsku. Od czterech lat, przy okazji jedynego w naszym regionie Festiwalu Kultury Żydowskiej można go zwiedzać z przewodnikiem, którym jest Piotr Piluk z Warszawy, członek Zarządu Głównego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce.

- Jest świadectwem szybko postępującej asymilacji Żydów niemieckich - powiedział. - Kultura żydowska nie wytworzyła własnej plastyki, ograniczając się do nakładania swoich symboli i inskrypcji na kulturę lokalną. W Hiszpanii do XV wieku synagogi przypominały meczety, we Włodawie i Tykocinie powstawały synagogi barokowe. Tu, w Pszczynie, spotyka się charakterystyczne dla XIX wieku naczółki neogotyckie oraz ornamentykę inspirowaną sztuką europejską tego okresu.

O integracji Żydów z kulturą niemiecką XIX-wiecznej Pszczyny świadczy też stopniowe pojawianie się podwójnych inskrypcji: w języku hebrajskim i niemieckim.

Najważniejsza jest jednak symbolika na płytach nagrobnych, która mówi bardzo wiele o zmarłym. Jeśli, na przykład, uwiecznione są tam "błogosławiące dłonie" (a takie też są na pszczyńskim cmentarzu) to znak, że zmarły był mężczyzną, przynależał do kasty kapłanów i był głównym wykonawcą ceremonii w świątyni jerozolimskiej. Jeśli będzie to świecznik, znaczy, że pod nagrobną płytą spoczywa kobieta, ponieważ zapalanie i błogosławieństwo ognia szabatowego jest najważniejszą powinnością religijną Żydówek.

Wiedzę o pszczyńskim cmentarzu żydowskim dopełnia drugie wydanie małej monografii tego miejsca autorstwa Piotra Piluka. W XIX wieku żyło w Pszczynie około 200 Żydów, przed II wojną było ich około 80. Warto co nieco o nich wiedzieć. To też kawałek historii Pszczyny. Bezpłatne broszurki są dostępne w biurze promocji Urzędu Miasta.

Więcej czytaj w Dzienniku Zachodnim.

Komentarze

Zgodnie z Rozporządzeniem Ogólnym o Ochronie Danych Osobowych (RODO) na portalu pless.pl zaktualizowana została Polityka Prywatności. Zachęcamy do zapoznania się z dokumentem.