Jak uniknąć nieżytu gardła w sezonie jesienno-zimowym?

Nieżyt gardła - co to takiego?

Nieżyt gardła to choroba, w której dochodzi do stanów zapalnych błony śluzowej gardła. Inaczej mówiąc, jest to ostre zapalenie gardła. W 70-90% przypadków przyczyną są wirusy, zwłaszcza te bardzo aktywne w sezonie jesienno-zimowym lub zimowo-wiosennym. Należą do nich koronawirusy, wirusy grypy i paragrypy, rynowirusy oraz adenowirusy [1]. Patogenami, które mogą wywołać nieżyt gardła, są również bakterie, zwłaszcza paciorkowce.

Stan zapalny błony śluzowej gardła dotyka osoby w każdym wieku, ale zazwyczaj chorują dzieci, nastolatkowie oraz dorośli w młodym wieku [1].

Jakie są objawy zapalenia gardła?

Ból gardła jest głównym objawem, który występuje przy stanie zapalnym. Dyskomfort może zaczynać się od podrażnienia, uczucia drapania i swędzenia podczas połykania płynów i jedzenia. Postęp choroby zwykle powoduje bardziej intensywny ból w miarę upływu godzin lub dni. Inne objawy, które mogą wystąpić przy nieżycie gardła spowodowanym infekcją wirusową, to [1]:

• zaczerwienienie błony śluzowej w gardle i na migdałkach podniebiennych;
• suchy kaszel (bez flegmy);
• nieżyt nosa (katar i zatkany nos);
• zmniejszony apetyt;
• pragnienie i uczucie suchości w ustach;
• bóle mięśniowe;
• biegunka, nudności i wymioty;
• zapalenie spojówek;
• bóle głowy;
• powiększenie węzłów chłonnych na szyi.

Niekiedy nieżyt gardła może nie ustępować przez kilka tygodni, ale nie towarzyszą mu żadne objawy ogólne. Wówczas może to być proste, przewlekłe zapalenie gardła, związane z uczuciem istnienia przeszkody, kuli w gardle w formie gęstej wydzieliny, która wywołuje napady kaszlu. Przewlekły nieżyt gardła wymaga zgłoszenia się do lekarza w celu ustalenia przyczyn tego stanu [1].

Jak leczyć nieżyt gardła?

Stan zapalny gardła w okresie jesienno-zimowym najczęściej towarzyszy chorobie przeziębieniowej. Dlatego leczenie nieżytu gardła bazuje na takich samych strategiach działania. By nie dopuścić do powikłań i zaostrzenia objawów, choremu zaleca się [2]:

• spokój i odpoczynek;
• leżenie przez kilka dni w łóżku;
• dbanie o nawodnienie organizmu, np. picie niegazowanej wody mineralnej;
• wykonywanie nawilżających inhalacji.

Na towarzyszący nieżytowi ból gardła można stosować tabletki do ssania. Najlepiej, by był to lek o działaniu przeciwdrobnoustrojowym. Pomóc mogą również domowe sposoby np. picie ciepłego mleka z miodem lub płukanie gardła szałwią albo ciepłym roztworem soli [2].

Jak uniknąć nieżytu gardła jesienią i zimą?

Jesień i zima to pory roku, które sprzyjają infekcjom. Dlatego podstawą zapobiegania nieżytowi gardła jest wzmocnienie odporności, by organizm lepiej radził sobie ze zwalczaniem patogenów. Korzystnie na układ odpornościowy człowieka wpływają[3]:

• zdrowa dieta bogata w witaminy, zwłaszcza witaminę A, C, E i D oraz w składniki mineralne: cynk i żelazo;
• suplementacja, jeśli są takie wskazania, bo np. występują zaburzenia wchłaniania składników odżywczych z diety;
• aktywność fizyczna, zwłaszcza ruch na świeżym powietrzu np. jazda na rowerze, bieganie, pływanie, spacerowanie; przez co najmniej 30-60 minut 3 razy w tygodniu;
• relaksowanie się, umiejętność odprężenia i wyciszenia;
• hartowanie organizmu, czyli stopniowe przyzwyczajanie do niższych temperatur;
• przyjmowanie naturalnych immunostymulantów np. wyciągu z aloesu lub jeżówki oraz spożywanie czosnku, chrzanu i miodu;
• szczepienia - by aktywować układ odpornościowy do produkcji przeciwciał przeciwko wirusom i bakteriom.

W zapobieganiu nieżytowi gardła może pomóc również noszenie maseczek, zwłaszcza w miejscach, gdzie przebywają chorzy np. w przychodni lub tam, gdzie są duże skupiska ludzi np. w supermarkecie. Należy także pamiętać o higienie osobistej i częstym myciu dłoni.

Bibliografia:

1. Zagor M. i in., Ostre i przewlekłe zapalenie gardła, 2018 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-jamy-ustnej-i-gardla/179684,ostre-i-przewlekle-zapalenie-gardla, dostęp: 24.10.2024).
2. Mejza F., Przeziębienie - przyczyny, objawy, leczenie i zapobieganie, 2021 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/grypa/przeziebienie/61668,przeziebienie-przyczyny-objawy-leczenie-i-zapobieganie, dostęp: 24.10.2024).
3. Mastalerz L., Odporność - od czego zależy?, 2016 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/dieta/wywiady/90034,od-czego-zalezy-odpornosc, dostęp: 24.10.2024).