Bóle mięśni i stawów - najczęstsze przyczyny

Istnieje wiele przyczyn bóli mięśni i stawów. W celu lepszego zrozumienia źródła problemu dzielą się one na te o charakterze niezapalnym (mechanicznym), jak i zapalnym.

Zwykle ból stawów wiąże się z występującym przeciążeniem w obrębie otaczających go struktur. Do przeciążenia może dojść w wyniku wzmożonej aktywności fizycznej, w tym związanej z wykonywaną pracą.

Ból stawów może również być jednym z objawów rozwijającej się choroby zwyrodnieniowej, reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) lub polimialigii reumatycznej.

Szczególny niepokój powinien wzbudzić utrzymujący się ból stawów u osób młodszych. Gdy dolegliwościom bólowym towarzyszy obrzęk i ograniczenie ruchomości stawów, gorączka, zmęczenie, a objawy stają się szczególnie uporczywe nad ranem, konieczne jest przeprowadzenie dalszej diagnostyki. Wówczas bowiem ból stawów może świadczyć o toczącym się w organizmie stanie zapalnym.¹

Jak złagodzić ból stawów?

Dla uzyskania najlepszych rezultatów w łagodzeniu bólu stawów leczenie powinno być kompleksowe, w czym z pewnością pomoże wizyta u lekarza. Wdrożenie odpowiedniej kuracji jest szczególnie istotne w przypadku dolegliwości o podłożu zapalnym.

Farmakologiczne łagodzenie bólu stawów

W przypadku występowania dolegliwości bólowych, pacjenci mogą wspomagać leczenie, stosując sprawdzone sposoby łagodzenia bólu. Paracetamol oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) pozwalają skutecznie złagodzić ból.

W farmakoterapii bólu stawów jednymi z najczęściej stosowanych preparatów są NLPZ. Preparaty te, w przeciwieństwie do paracetamolu, wykazują działanie przeciwzapalne, co jest szczególnie istotne w leczeniu chorób o podłożu zapalnym, w tym chorób zwyrodnieniowych stawów i RZS. Mechanizm ich działania opiera się na hamowaniu syntezy prostagladyn, które pośredniczą w rozwoju odczynu zapalnego.²

Co istotne, preparaty należące do kategorii NLPZ dostępne są w różnych formach - do stosowania miejscowego oraz doustnie. W przypadku zmian umiejscowionych powierzchownie, gdy ból jest ograniczony i łatwy do zlokalizowania, warto sięgnąć po preparaty do stosowania miejscowego. Preparat nałożony na skórę wchłaniając się osiąga stężenie terapeutyczne w okolicznych tkankach, pozwalając tym samym złagodzić ból i zmniejszyć stan zapalny. Taka forma stosowania preparatów zawierających NLPZ jest wskazana w szczególności dla osób starszych, obciążonych chorobami towarzyszącymi oraz tych, przyjmujących inne leki.

Należy przy tym pamiętać, że NLPZ stosowane miejscowo, mogą być aplikowane wyłącznie na zdrową, nieuszkodzoną skórę. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek zmian skórnych, konieczne jest zastąpienie preparatów o działaniu miejscowym, tymi podawanymi doustnie.³

Jednym z leków miejscowych, które znajdują zastosowanie w leczeniu bólu mięśni i stawów, jest żel Mel Max Actigel, zawierający 20 mg/g diklofenaku, który redukuje stan zapalny, zmniejsza ból i obrzęk, dzięki czemu poprawia sprawność ruchową w obrębie stawów. Miejscowa postać żelu wykazuje dodatkowe działanie kojące i chłodzące, co również jest korzystne dla pacjentów odczuwających ból mięśni, czy stawów.⁴

Podejście holistyczne

W medycynie coraz większy nacisk kładzie się na podejście holistyczne. Całościowe spojrzenie na organizm człowieka pozwala sprawniej rozwiązać kwestie związane z utrzymywaniem się dolegliwości bólowych, w tym w obrębie układu mięśniowo-szkieletowego. Zmagając się z bólem stawów, pacjent może samodzielnie podjąć kroki zmierzające do poprawy stanu zdrowia.

Samoleczenie powinno obejmować przede wszystkim zwiększenie poziomu aktywności fizycznej, w tym regularne ćwiczenie mięśni okalających bolesny staw. Aby nie doprowadzić do nadmiernego przeciążenia bolesnego stawu, warto rozpocząć ćwiczenia od spokojnych aktywności, takich jak spacery, pływanie lub jazda na rowerze.^{4, 5}

Pacjenci borykający się z dolegliwościami bólowymi w obrębie stawów powinni również zwrócić uwagę na odpowiednie żywienie. Jednym z czynników wpływających na pogłębiające się bóle stawów (głównie kolanowych i biodrowych) jest nadmierna masa ciała. Według przeprowadzonych badań, u pacjentów z BMI powyżej 27 kg/m2 (wg WHO: BMI 25-29 kg/m2 - nadwaga; od 30 kg/m2 - otyłość) - każde zwiększenie BMI o 1 kg/m2 wiąże się ze zwiększeniem ryzyka wystąpienia choroby zwyrodnieniowej stawów nawet o 15%⁶.

Zabiegi chirurgiczne - gdy inne metody zawiodą

Odpowiednio wcześnie wdrożone leczenie farmakologiczne, w tym z wykorzystaniem preparatów zawierających NLPZ, pozwala zmniejszyć dolegliwości bólowe, poprawić funkcjonowanie pacjenta, a także w wielu sytuacjach spowolnić postęp choroby. Jednak w niektórych przypadkach, konieczna może okazać się interwencja chirurgiczna.

W zależności od przyczyny dolegliwości bólowych oraz złożoności problemu chirurg może zalecić przeprowadzenie zabiegu synowektomii, chirurgicznego łączenia stawów lub całkowitej wymiany stawu.⁷

Należy przy tym pamiętać, że zabiegi chirurgiczne stanowią ostateczną formę leczenia i nie powinny być traktowane jako alternatywa dla leczenia farmakologicznego. Zabiegi chirurgiczne obarczone są znacznie wyższym ryzykiem wystąpienia powikłań, wśród których wymienić można intensywne krwawienie, infekcje oraz pogłębienie dolegliwości bólowych.

Mel Max Actigel, 20 mg/g, żel. Skład: 1 gram produktu Mel Max Actigel zawiera 20 mg diklofenaku sodowego (Diclofenacum natricum). Postać farmaceutyczna: Żel. Wskazania do stosowania: Mel Max Actigel jest wskazany do stosowania u osób dorosłych i młodzieży w wieku powyżej 14 lat. Produkt działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie i przeciwobrzękowo. Stosowany jest w miejscowym leczeniu: Dorośli i młodzież w wieku powyżej 14 lat: pourazowych stanów zapalnych ścięgien, więzadeł, mięśni i stawów (np. powstałych wskutek skręceń, nadwyrężeń lub stłuczeń), bólu pleców, ograniczonych stanów zapalnych tkanek miękkich takich, jak: zapalenie ścięgien, łokieć tenisisty, zapalenie torebki stawowej, zapalenie okołostawowe. Dorośli (w wieku powyżej 18 lat): ograniczonych i łagodnych postaci choroby zwyrodnieniowej stawów. Podmiot odpowiedzialny: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242E.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

1. Ból stawów: przyczyny, objawy i leczenie — Objawy - mp.pl dostęp z dnia 11.06.2024
2. Joint Pain: Causes & Treatment (clevelandclinic.org) dostęp z dnia 11.06.2024
3. Zastosowanie miejscowo działających niesteroidowych leków przeciwzapalnych w chorobach reumatycznych - Praktyczna Ortopedia i Traumatologia (praktyczna-ortopedia.pl), dostęp z dnia 28.07.2024
4. Na podstawie Charakterystyki Produktu Leczniczego Mel Max Actigel
5. Bóle stawów, choroba zwyrodnieniowa stawów - Instytut Diagnostyki i Leczenia Bólu (instytutleczeniabolu.pl), dostęp z dnia 11.06.2024
6. Otyłość a choroba zwyrodnieniowa stawów • Postępy Nauk Medycznych 5b/2013 • Czytelnia Medyczna BORGIS[/u], dostęp z dnia 11.06.2024
7. Objawowe farmakologiczne leczenie ostrego bólu w reumatoidalnym zapaleniu stawów - Praktyczna Ortopedia i Traumatologia (praktyczna-ortopedia.pl), dostęp z dnia 11.06.2024