Morfologia krwi - co to jest?

Morfologia krwi należy do podstawowych badań zlecanych pacjentom w celach diagnostycznych lub monitoringu i kontroli zdrowia. Podczas badania pobierana jest próbka krwi, która następnie jest poddawana analizie laboratoryjnej. Analiza poszczególnych elementów obejmuje ocenę ilościową i jakościową. Pacjent otrzymuje informacje poglądowe dotyczące krwinek czerwonych, krwinek białych i poziomu płytek krwi. W zależności od wybranych oznaczeń i typu badania morfologia może obejmować także pomiar innych parametrów.

Jeśli wyniki badania wykazują odchylenia od normy, mogą świadczyć o różnych schorzeniach. Ich dokładne rozpoznanie wymaga porównania z wynikami innych badań, objawami zgłaszanymi przez pacjenta oraz zestawiania z informacjami zdobytymi podczas wywiadu. Morfologia często traktowana jest jako badanie diagnostyczne wstępne. Zalecana jest także w ramach profilaktyki zdrowia. Nieprawidłowe wyniki wskazują na konieczność konsultacji i dalszej diagnostyki.

Jakie parametry krwi obejmuje morfologia?

Na karcie z wynikami badań krwi znajdują się różne oznaczenia, wylistowane za pomocą skrótów. Są to m.in.: krwinki czerwone RBC, wskaźnik średniej objętości krwinki czerwonej MCV, wskaźnik średniej masy hemoglobiny w krwince czerwonej MCH, hemoglobina HGB, hematokryt HCT, krwinki białe WBC, granulocyty PMH, limfocyty LYMPH, komórki NK układu odpornościowego NK, monocyty MONO i płytki krwi LTC.

Jakie nieprawidłowości pozwala wykryć morfologia?

Każde ze wskazanych powyżej oznaczeń charakteryzuje przedział, który odpowiada normie. Zbyt duża lub zbyt mała ilość bądź nieprawidłowa jakość poszczególnych składników mogą świadczyć o występowaniu takich schorzeń jak infekcje, stany zapalne, choroby krwi, anemia, choroby autoimmunologiczne, zaburzenia odporności, zmiany nowotworowe (w tym białaczka).

Kiedy warto wykonać morfologię?

Podstawowe badanie krwi warto wykonywać profilaktycznie raz do roku, nawet jeśli nie pojawiają się żadne niepokojące objawy. Badanie trwa jedynie kilka minut, a jego cena nie przekracza kilkunastu złotych. Po odebraniu wyników warto wybrać się na konsultację lekarską w celu interpretacji poszczególnych oznaczeń.

Badanie morfologiczne krwi jest także zalecenia w procesie leczenie schorzeń przewlekłych. Pozwala ono ocenić ogólny stan zdrowia oraz kontrolować postępy terapii. Należy je także wykonywać w czasie ciąży. Monitorowanie zdrowia matki jest kluczowe dla prawidłowego rozwoju płodu. Pierwsza morfologia zalecana jest już około 10 tygodnia od poczęcia. Następnie należy ponowić badania w odstępach co około półtora miesiąca, minimum 5 razy w przebiegu ciąży.

Wskazania do morfologii

Morfologia może zostać także zlecona przez lekarza w celach diagnostycznych. Specjalista sugeruje wykonanie badania, gdy podejrzewa u pacjenta m.in.: stan zapalny, skazę krwotoczną, krwotok wewnętrznym stan zapalny, niedokrwistość, nadkrwistość lub inne choroby krwi. Badanie morfologiczne krwi jest także zalecane w przypadku pacjentów, u których występują takie objawy jak uczucie przewlekłego zmęczenia, nagły spadek masy ciała, skłonność do siniaków, trudno gojące się skaleczenia, często nawracające infekcje oraz bóle kostne.

Jak przygotować się do badania krwi?

Do wykonania morfologii krwi należy się odpowiednio przygotować. Warto mieć świadomość, że parametry krwi zmieniają się w ciągu doby. Z tego powodu na dzień przed badaniem pacjent powinien stosować lekkostrawną dietę, a 3 dni przed terminem morfologii powstrzymać się od spożywania alkoholu i stosowania innych używek. Na pobranie próbki należy przyjść na czczo, najpóźniej do godziny 10:00. Aby pobranie zostało wykonane możliwie sprawnie, przed badaniem warto wypić 2 szklanki wody. Ułatwi to szybkie i bezbolesne pobranie próbki.