Czym jest zwolnica w koparce. Jakie jest jej zadanie?

Chcesz dowiedzieć się, jak działa zwolnica, jakie są jej rodzaje i gdzie jest stosowana? Przeczytaj nasz artykuł, w którym znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje na ten temat.

Co to jest zwolnica?

Zwolnice zwane także reduktorami jazdy to jeden z rodzajów przekładni zębatych, które mają za zadanie zwiększyć moment obrotowy kół napędowych. Zwiększenie przełożenia końcowego pozwala na zmniejszenie obrotów przy samych gąsienicach lub kołach, co odciąża układ napędowy i zwiększa wytrzymałość dyferencjałów osiowych. Zwolnica pozwala zatem zwiększyć przełożenie końcowe, bez konieczności wzmacniania i zwiększania rozmiarów pozostałych elementów układu napędowego, dzięki czemu można uzyskać niższą masę całkowitą. Niektóre zwolnice pozwalają także zmniejszyć lub zwiększyć prześwit pod pojazdem, przez co stosowane są często w autobusach niskopodłogowych.

Rodzaje zwolnic

Rodzaj zamontowanej zwolnicy powinien być dopasowany do charakteru pracy wykonywanej za pomocą danej maszyny. Do powszechnie stosowanych modeli przekładni należą:

• zwolnice obiegowe - znane również jako przekładnie planetarne, to elementy o zwartej konstrukcji, które montuje się bezpośrednio przy kołach napędowych. Ten rodzaj zwolnic nie wpływa na wielkość prześwitu.
• zwolnice różnicowe - to przekładnie o zwartej konstrukcji przypominającej mechanizm różnicowy - ich robocze koła zębate obracają się między kołami koronowymi (zewnętrznym obrotowym i wewnętrznym nieruchomym). Ten rodzaj przekładni montowany jest w piastach kół.
• zwolnice walcowe - mogą posiadać uzębienie zewnętrzne lub wewnętrzne, umieszczane są w oddzielnej obudowie. Ich konstrukcja pozwala zmniejszyć lub zwiększyć prześwit pod pojazdem.

Do czego służy zwolnica w koparce?

Koparka to niezwykle uniwersalna maszyna budowlana, bez której trudno byłoby wykonać wiele ciężkich prac. Jedną z kluczowych części tej maszyny jest właśnie zwolnica.

Silnik jazdy w koparce gąsienicowej to precyzyjne urządzenie, w skład którego wchodzi silnik hydrauliczny (tzw. hydromotor) połączony z przekładnią zębatą za pomocą przewodów hydraulicznych. Te współpracujące ze sobą części tworzą nowoczesny i zaawansowany system, zapewniający wydajne działanie maszyn budowlanych.

Zastosowanie zwolnicy w budowie koparek gąsienicowych i kołowych pozwala na podejmowanie przez nie dużych obciążeń, bez nadmiernej eksploatacji elementów napędu. Z kolei możliwość zmiany prześwitu pod podwoziem ułatwia sprawne poruszanie się koparki po trudnym terenie na placu budowy. Dzięki jej zastosowaniu wydłuża się także żywotność napędu koparki oraz zmniejsza ryzyko awarii.

Eksploatacja zwolnic

Jak każda część stosowana w pojazdach użytkowych pracujących w trudnych warunkach, również i zwolnica może ulec awarii. Dlatego, aby uniknąć nieplanowanych postojów maszyn i pojazdów, oraz zapewnić bezpieczeństwo ich operatów, należy regularnie sprawdzać stan zwolnicy.

Aby zwolnice do koparek działały wydajnie i bezawaryjnie konieczne jest dbanie o dobrą jakość i odpowiednią ilość oleju, a także o właściwy stan uszczelnień. Zbyt mała ilość oleju może spowodować wiele uszkodzeń takich jak deformacja zębów, wytarcie wałków czy zatarcie łożysk. Aby sprawdzić stan oleju, musimy odpowiednio ustawić zwolnicę i odkręcić korek pomiarowy. Wymianę oleju najlepiej przeprowadzić, kiedy zwolnica jest ciepła, ponieważ wtedy łatwiej jest usunąć stary olej. Zauważone opiłki lub kawałki metalu mogą świadczyć o zużyciu się układu planetarnego. W takiej sytuacji konieczna będzie naprawa zwolnicy. Nowy płyn należy nalać do połowy zbiornika, ponieważ zwiększa on swą objętość w czasie pracy.

Ponadto podczas użytkowania pojazdów wyposażonych w zwolnice, należy zwracać uwagę na wszystkie niepokojące objawy, które mogą świadczyć o jej nieprawidłowym działaniu. Są to między innymi:

• wyciek oleju,
• wyciek płynu hydraulicznego przez przewody hydrauliczne,
• spadek mocy układu napędowego,
• zgrzyty, świsty i inne nietypowe dźwięki.

Zwolnica w koparce - podsumowanie

Zwolnice to części stosowane powszechnie w przemyśle motoryzacyjnym, maszynowym czy morskim. To precyzyjne i nowoczesne podzespoły, których zastosowanie przynosi wiele korzyści podczas użytkowania maszyn budowlanych. Dzięki ich zastosowaniu możliwe jest zwiększenie wydajności wielu maszyn, przy jednoczesnym zmniejszeniu eksploatacji układu napędowego. Aby móc korzystać z zalet zwolnicy, należy pamiętać o jej poprawnym użytkowaniu oraz regularnej konserwacji.