Używany kiedyś do odgradzania długich granic krajów Europy Środkowej, grab jest dziś drzewem, które słynie ze swojej odporności na szeroki zakres temperatur. Jest to jednocześnie drzewo, które sprawnie radzi sobie w różnych warunkach glebowych, pozwalając ogrodnikom na swobodne dostosowywanie i formowanie. Nic więc dziwnego, że nie traci ono na swojej popularności. Jakie jego odmiany można spotkać i jak należy o nie dbać, aby zachowały swoją wyjątkowość?

Grab pospolity - czym się charakteryzuje?

W Polsce spotkać można się z jednym gatunkiem naturalnie występujących grabów - jest to grab pospolity (Carpinus betulus), inaczej zwany też zwyczajnym, który należy do rodziny brzozowatych (Betulaceae). Spotkać się można z nim również w wielu innych krajach Europy, a szczególnie w tych, gdzie latem nietrudno o wysokie temperatury powietrza.

Gatunek ten osiąga zazwyczaj 20-25 centymetrów wysokości i średnicą w granicach 100 centymetrów. Jest drzewem wolno rosnącym i krótkowiecznym, co oznacza, że zwykle dożywa do 150 lat. Charakteryzuje się on:

• gęstą, smukłą i wysoką koroną,
• srebrzystą, gładką korą z cieniowatymi pasami,
• pofałdowanymi liśćmi o kształcie elipsy, które przed jesienią barwią się na żółto,
• owocem, którym jest orzeszek z trójklapawą okrywą.

Jakie jeszcze gatunki można spotkać?

Choć nie są one dostępne naturalnie w Polsce, różne gatunki grabów zostały rozsiane po całym świecie. Czym się charakteryzują i jak różnią się od polskiego odpowiednika?

• Grab amerykański - inaczej Carpinus caroliniana, który sam w sobie posiada wiele pododmian. Należąc do rodzin leszczynowatych, a czasem brzozowych, jest liściaste drzewo o średniej wielkości, które spotkać można na terenie Ameryki Północnej. Tutaj, choć liście też są eliptyczne, są również bardziej ząbkowate i zaostrzone. Zwykle ciemnozielone, liście te nabierają jesienią kolorów purpury, czerwieni i pomarańczy. Pień osiąga tu nawet do 10 metrów, a kora pozostaje szara lub srebrna.
• Grab japoński - ma łatwą do zapamiętania nazwę łacińską, która wzięła się z miejsca jego występowania - Carpinus japonica. Dorasta zwykle do zaledwie 3-5 metrów wysokości, posiadając przy tym bujną i szeroką koronę. Tutaj można liczyć na inne owoce - są one jasnozielone i przypominają szyszki chmielu. Same liście pozostają w eliptyczno-jajowatej formie, która na jesień zmienia barwę na żółtawą. Charakteryzuje się jednocześnie znaną wytrzymałością na warunki zewnętrzne.
• Grab sercowaty - z łacińskiego Carpinus cordata, drzewo to osiąga do 10 metrów wysokości i często jest uprawiane w Polsce w formie dekoracyjnej. Jak sama nazwa wskazuje, liście mają tu postać serca, co zaprasza niejednego kolekcjonera.

Jak widać, drzewa graby mają wiele różnych odmian i pododmian. Warto jednak skupić się na grabie zwyczajnym, który jest dla polskich ziem najpopularniejszą opcją. Gdzie się sprawdzi i jak o niego dbać?

Grab pospolity - gdzie się sprawdzi?

Sadzonki grabu pospolitego sprawdzą się w szerokiej gamie miejsc - zarówno w przydomowych ogrodach, działkach letniskowych, ROD, jak i zieleni obszarów publicznych. Ich wyjątkowe właściwości dotyczące możliwości formowania sprawiają, że tworzą ciekawe żywopłoty o wysokiej gęstości i różnorodnych kształtach. Co ważne, można je sadzić również jako soliter.

Grab pospolity świetnie poradzi sobie w ogrodach:

• angielskich,
• wiejskich,
• leśnych,
• naturalistycznych.

Dla urozmaicenia można postawić na szeroką gamę odmian grabu pospolitego, które różnią wieloma charakterystykami. Dla przykładu Fastigata posiada pokrój stożkowaty, a Purpurea posiada liście, które wiosną zyskują purpurową barwę.

Jakie ma wymagania?

Sadzonki grabu nie posiadają bardzo specyficznych wymagań, przez co są tak popularne w Polsce, jak i całej Europie. Jak dokładnie przedstawiają się ich preferencje?

• Stanowisko - tutaj zdecydowanie lepiej stawiać na opcje częściowo zasłonięte, gdyż pełne nasłonecznienie może wpływać na grab niekorzystnie.
• Gleby - przede wszystkim żyzne, umiarkowanie wilgotne i próchnicze, które mają odczyn zasadowy. Raczej należy unikać gleb podmokłych.
• Czas sadzenia - najlepiej, aby obejmował on okres jesieni lub wiosny, a szczególnie czas bezlistny.
• Nawożenie - na odpowiednich glebach nie ma konieczności nawożenia, jednak na piaszczystych miejscach co kilka lat trzeba stosować nawozy organiczne.
• Nawadnianie - najlepiej postawić na opcje kropelkowe, szczególnie w przypadku żywopłotów.

Co ważne, grab zwyczajny jest bardzo łatwy w rozmnażaniu, szczególnie, jeśli chodzi o odrosty korzeniowe. Trochę trudniej odbywa się to w przypadku nasion.

Jak dbać o grab pospolity?

Należy pamiętać, że grab trzeba przycinać, jednak najlepiej poczekać z tym do wiosny - to wtedy powinno odbyć się pierwsze cięcie. Następne zależne są od tego, czy tworzony jest żywopłot - jeśli tak, trzeba tutaj zwrócić uwagi na przyrosty, które odstają od bryły. Kluczowe cięcie powinno odbywać się w sierpniu.

Grab pospolity to drzewo, które jest niezwykle wytrzymałe i pięknie wpisujące się w wiele różnych aranżacji. Warto stawiać na wysokiej jakości sadzonki, które znaleźć można na stronie https://www.podkarpackiesady.pl/64-graby. To prosty sposób na zapewnienie gwarancji wyjątkowo dobrze prezentujących się odmian.