Jaka jest rola wierzyciela i windykatora w odzyskaniu długu?

Warto więc świadomość, że wierzyciel również posiada swoje prawa oraz określony przez polskie przepisy zakres kompetencji i możliwości. Kwestia może stać się nieco bardziej skomplikowana, w momencie, gdy do sprawy zostanie zaangażowana firma windykacyjna. Niestety, brak odpowiedniej edukacji oraz niedostatek wiedzy w tym zakresie często sprawia, że wierzyciele sami nie do końca są w stanie określić, czego mogą oczekiwać po usługach firmy windykacyjnej a także np. jaka jest różnica pomiędzy zakresem kompetencji podmiotu zajmującego się windykacją a możliwościami, jakie polskie prawo przyznaje instytucji komornika sądowego.

Kwestii tej przyjrzał się bliżej Piotr Szula, specjalista z portalu pożyczkowego Zgaś Ryzyko i teraz postara się wyjaśnić najbardziej istotne wątpliwości, jakie mogą się pojawiać w obrębie tego tematu.

Rola wierzyciela w odzyskiwaniu długu

Wierzyciel, czyli osoba której dłużnik jest winien określoną sumę pieniędzy, z definicji jest stroną postępowania, zarówno w zakresie postępowania sądowego, jak też na etapie postępowania sądowego. Oznacza to, że wierzyciel może podejmować określone przez prawo czynności, mające na celu zmobilizowanie dłużnika do zwrotu zaległych zobowiązań. Wierzyciel może również negocjować z dłużnikiem, proponować mu zmianę warunków spłaty istniejącego długu lub też przystać na taką propozycję wystosowaną przez dłużnika.

W różnego rodzaju tekstach poradnikowych dedykowanych tej tematyce często można znaleźć informacje, że wierzyciel "ma prawo wpisać dane dłużnika do baz". Odnosząc się do tego można powiedzieć, że jest to prawda, jednak nie cała prawa. Owszem, w określonych sytuacjach wierzyciel może dokonać wpisu danych dłużnika np. do bazy Biura Informacji Kredytowej. Należy jednak mieć na uwadze, iż w przypadku dokonywania wpisu przez osoby prywatne jest to w każdym wypadku możliwe jedynie wówczas, gdy wierzyciel dysponuje wydanym przez Sąd tytułem wykonawczym, czyli mówiąc innymi słowy dopiero po zakończeniu postępowania sądowego przeciwko dłużnikowi.

Niestety, kwestia ta bardzo często stanowi źródło różnego rodzaju nieporozumień. Na witrynach internetowych na przykład Biura Informacji Gospodarczej można znaleźć swego rodzaju reklamy działań BIK, zapewniające np. że wpis do baz "pozwala zmobilizować dłużnika do spłaty zaległych zobowiązań". Być może jest to prawda i rzeczywiście dzieje się tak, że po wpisaniu przez firmę personaliów dłużnika do konkretnej bazy szanse na odzyskanie długu rosną. Jednak całkowicie niezależnie od tego, wierzyciel będący osobą prywatną, a nie przedsiębiorcą nie może wpisywać danych dłużnika do jakiekolwiek bazy w ramach procesu "mobilizowania" go spłaty długów. W odniesieniu do wierzycieli posiadających status osób fizycznych dokonanie wpisu danych dłużnika do baz(np. BIK) jest zawsze możliwe dopiero po wydaniu przez Sąd tytułu wykonawczego. Pod żadnym pozorem nie należy lekceważyć tej kwestii, ponieważ nie jest ona wyłącznie sprawą wewnętrznych regulaminów BIK lub Biur Informacji Gospodarczych, lecz także sprawą przepisów polskiego prawa.

Wierzyciel nie może również "sprawdzać dłużnika w bazach Biura Informacji Kredytowej czy bazach Biur Informacji Gospodarczej. Wiadomo, że chociażby BIK teoretycznie oferuje łatwą możliwość sprawdzenia osoby fizycznej przez samo wpisanie jej numeru PESEL w odpowiedniej rubryce. Należy jednak przy tym pamiętać, że sprawdzanie danych osoby fizycznej w jakichkolwiek bazach jest legalne jedynie wówczas, gdy osoba ta wyraziła na to zgodę. Sam fakt, iż ktoś jest nam winien pieniądze w żaden z punktu widzenia przepisów nie daje nam żadnych dodatkowych "kompetencji" w tym zakresie. Warto również pamiętać, że osoby fizyczne mają możliwość pobrania np. z BIK raportu zawierającego informacje na temat tego, kto pobierał ich dane. Jeżeli więc sprawdzamy czyjeś dane nie dysponując zgodą tej osoby, nie tylko łamiemy przepisy ale również narażamy się na wysokie ryzyko pozwu sądowego.

Rola windykatora

Przez windykatora będziemy tutaj rozumieć firmę windykacyjną, ponieważ takie jest potoczne znaczenie tego wyrazu. Na samym początku należy więc mieć na uwadze fakt, że kompetencje firmy windykacyjnej w żadnej mierze nie są porównywalne z kompetencjami komornika sądowego. Podmiot zajmujący się windykacją należności de facto może działać tylko i wyłącznie na zasadzie negocjowania z dłużnikiem oraz próbami nakłonienia go do spłaty do długów. W oczywisty jednak sposób, owe "nakłanianie" nie może przybierać form niedozwolonych przez prawo. Oznacza to, że firma windykacyjna w żadnym wypadku nie może podejmować takich czynności, jak:

• 1. Nachodzenie dłużnika w miejscu jego pracy
• 2. Informowaniu o zaległościach dłużnika osób trzecich
• 3. Kierowaniu pod adresem dłużnika jakichkolwiek gróźb, w tym np. gróźb skierowania sprawy do Sądu(pamiętajmy, że oprócz tzw. groźby karalnej polskie prawo wyodrębnia również kategorię "groźby bezprawnej".
• 4. Zastraszać dłużnika lub podejmować czynności, które w uzasadniony sposób mogą np. utrudniać dłużnikowi życie
• 5. Zajmować majątku dłużnika lub wchodzić do jego domu

Windykator może natomiast podejmować określone czynności:

• 1. Wzywać dłużnika do zapłaty długu łącznie z informacją o konsekwencjach braku spłaty zadłużenia
• 2. Podejmować z dłużnikiem negocjacje drogą telefoniczną
• 3. Dokonywać ustaleń w zakresie posiadanego przez dłużnika majątku, o ile ustalenia te nie polegają na czynnościach bezprawnych, tj. opisanych w poprzedniej liście
• 4. Dokonywać wywiadu środowiskowego na temat dłużnika, jednak bez informowania osób postronnych o sytuacji dłużnika

Kiedy warto skierować sprawę do Sądu?

Praktyka pokazuje, że działalność firm windykacyjnych nie cechuje się zbyt wysoką skutecznością. Na rynku co prawda można spotkać reklamy windykatorów opisujących stosowane przez siebie metody jako "sprawdzone" czy nawet "niezawodne", lecz z oczywistych względów należy tego rodzaju marketing traktować z najwyższą ostrożnością(nie łudźmy się: istnieją również windykatorzy działający w sposób bezprawny lub na granicy prawa).

Jeżeli przewidziane przez prawo sposoby wpływania na dłużnika i/lub negocjowania z nim nie przynoszą spodziewanych rezultatów, pozostaje nam skierować sprawę do Sądu. Bardzo często okazuje się, że wartość działań podejmowanych przez profesjonalnych windykatorów ujawnia się właśnie w trakcie postępowania sądowego: przypomnijmy, że firma windykacyjna może dokonywać ustaleń dotyczących majątku dłużnika, przez co ewentualne ukrywania składników owego majątku wobec Sądu lub wobec komornika stanie się znacznie trudniejsze znacznie trudniejsze.

Jaka jest odzyskiwalność długów po skierowaniu sprawy do Sądu? Niestety, trudno to w sposób jednoznaczny okreslić. Tak naprawdę wszystko bowiem jest tutaj kwestią zbioru różnego rodzaju czynników o charakterze indywidualnym. Pamiętajmy również, że każdy popełniony przez nas błąd w trakcie wstępnego przygotowania egzekucyjnego lub też każde działanie wątpliwe pod względem prawnym może zadziałać na naszą niekorzyść w trakcie postępowania sądowego. Co do zasady bowiem, w trakcie tego rodzaju postępowania dłużnik może posługiwać się właściwie każdego rodzaju argumentacją na swoją obronę, natomiast praktyka Sądów w tej materii jest zróżnicowana.

Pamiętajmy również, że w określonych przypadkach możemy dokonać zbycia długów, czyli po prostu sprzedać zadłużenie komuś innemu. Naturalnie, nie zawsze jest to rozwiązanie opłacalne, dlatego nie należy się na nie decydować w sposób pochopny, lecz po dokonaniu precyzyjnej kalkulacji oraz rzetelnej oceny naszych szans na odzyskania pieniędzy w sposób standardowy, czyli ściągnięcie ich od dłużnika.

Źródła:

1). Umorzenie odsetek - jak napisać podanie do wierzyciela?: https://zgasryzyko.pl/baza-wiedzy/umorzenie-odsetek/

2). Kiedy do ściągnięcia długu zostanie zaangażowany komornik?: http://moje-gniezno.pl/artykuly/czytaj/23022/kiedy-do-sciagniecia-dlugu-zostanie-zaangazowany-komornik.html