Zanim podpalisz...

Przeciętna liczba bakterii w jednym gramie suchej gleby waha się od kilku milion ów do kilku miliardów. Najwięcej bakterii znajduje się w powierzchniowej warstwie gleby do głębokości 30 cm. W tej warstwie ogólna masa bakterii na powierzchni 1 ha wynosi od kilkuset kilogramów do kilku ton. Bakterie rozkładają szczątki organiczne pochodzenia roślinnego przyczyniając się w ten sposób do powstawania próchnicy, która nie tylko zwiększa żyzność gleby, ale równocześnie nadaje jej pożądaną strukturę gruzełkowatą.

Podobną funkcję spełniają w glebie grzyby, często niepozorne, mikroskopijne, nawet jednokomórkowe. Najliczniej występują w powierzchniowej warstwie gleby, do głębokości 10 do 15 cm .Nicienie, prowadzące wolny tryb życia najliczniej występują w glebie gdzie uczestniczą podobnie jak wspomniane wyżej organizmy w rozkładzie resztek organicznych i przyśpieszaniu obiegu materii. Stąd ich olbrzymia rola w procesach glebotwórczych. W glebach uprawnych zagęszczenie nicieni sięga 20 milionów osobników na 1 metr kwadratowy.

Niezmierne ważną rolę w procesach glebotwórczych odgrywają należące do pierścienic skąposzczety np. dżdżownice i wazonkowce. Dżdżownice ziemne występują licznie, na polach uprawnych do 1 miliona osobników, a na łąkach do 3 milionów na 1 ha. Odpowiada to biomasie 0,5 i 2 ton (3 krowy) na 1 ha. Działalność około 150 osobników różnych gatunków, których wielkość przekracza 2 cm odpowiada przeróbce 50 ton na ha suchej masy humusu w ciągu 9 – 10 miesięcy. Dżdżownice, drążąc w ziemi korytarze, spulchniają glebę, zjadane przez nie szczątki roślinne (często wypełzają z norek, chwytają resztki roślinne i wciągają do gleby) ulegają w ich przewodach pokarmowych rozdrobnieniu, a dalszy rozkład podejmują inne organizmy glebowe np. wazonkowce, których liczebność sięga 150 – 200 tys. osobników na 1 m kwadratowy, mają duże znaczenie w procesach mineralizacji w glebie.

Owady wywierają ogromny wpływ na gospodarkę i życie człowieka przynosząc straty (pasożyty, szkodniki roślin uprawnych) ale przede wszystkim olbrzymie korzyści. Straty powodowane przez jedne owady są z nawiązką rekompensowane przez inne, pożyteczne gatunki. Plony bardzo wielu upraw są całkowicie uzależnione od obecności owadów zapylających kwiaty; ogromną rolę odgrywają tu zwłaszcza błonkówki (pszczoły, trzmiele, osy) muchówki i motyle. Liczba znanych obecnie gatunków zbliża się do miliona. Ale – dla przykładu: Trzmiele zapylają pastewne rośliny motylkowe: komonicę,łubiny, cieciorkę, przelot, koniczynę, lucernę mieszańcową i szereg innych roślin. Wszystkie gatunki trzmieli są pod ochroną gatunkową.

Praktykowany czasami zwyczaj wypalania trawy, na ugorach, przydrożach, nasypach i innych nieużytkach jest szczególnie szkodliwy dla trzmieli i innych pożytecznych błonkówek, ponieważ niszczy ich gniazda. Dużego (5-6 cm) prawie jednolicie zielono ubarwionego owada – pasikonika zielonego można spotkać od końca czerwca do późnej jesieni na łąkach, na brzegach lasów, w sadach itd. Jest drapieżny. Poluje na małe muchówki, motyle i ich gąsienice. We wczesnych godzinach rannych wygrzewa się na słońcu leżąc na boku, przy czym na zmianę wystawia to prawy to lewy bok. Samica składa 70 – 1000 jaj pojedynczo do gleby, larwy wylęgają się dopiero następnego roku wiosną. Biedronka siedmiokropka zimuje jako owad dojrzały i wczesną wiosną rozpoczyna żerowanie na powstających koloniach mszyc, miodówek, czerwców i przędziorków. W trakcie rozwoju larwalnego każda biedronka zjada około 1000 mszyc, przy dziennej racji 60 – 100 dorosłych lub 300 larw. ( a. Rajski „Zoologia").

To nieliczne przykłady wielkiej różnorodności organizmów, żyjących głównie w zewnętrznej warstwie gleby. Bogactwo gatunkowe roślin i znajdujących tam schronienie zwierząt, warunkuje prawidłowe funkcjonowanie ekosystemu. Zanim podpalisz trawę, zastanów się ile zwierząt spalisz żywcem i ile gatunków roślin zniszczysz bezpowrotnie.

--------------------------

2 kwietnia minęła 3 rocznica śmierci Jana Pawła II. Wielki Polak wzywał: - „Piękno tej ziemi skłania mnie do wołania o jej zachowanie dla przyszłych pokoleń. Jeśli kochacie tę ojczystą ziemię, niech to wołanie nie pozostanie bez odpowiedzi! Zwracam się w szczególny sposób do tych, którym powierzona została odpowiedzialność za ten kraj i za jego rozwój, aby nie zapomnieli o obowiązku chronienia go przed ekologicznym zniszczeniem! Niech tworzą programy ochrony środowiska i czuwają nad ich skutecznym wprowadzeniem w życie! Niech kształtują nade wszystko postawy poszanowania dobra wspólnego, praw natury i życia! Niech ich wspierają organizacje, które stawiają sobie za cel obronę dóbr naturalnych! W rodzinie i w szkole nie może zabraknąć wychowania do szacunku dla życia, dla dobra i piękna. Wszyscy ludzie dobrej woli powinni współdziałać w tym wielkim dziele!" – słowa Jana Pawła II skierowane do tłumu ludzi w czasie pielgrzymki do Ojczyzny w 1999 roku.